De provincie Utrecht wil door inzet van een vrijwillige kavelruil afspraken maken met de grondeigenaren en -gebruikers van het kavelruilgebied over de realisatie van natuur en het meer toekomstbestendig maken van agrarische bedrijven. De aanmeldperiode voor de tweede ronde start 16 juli 2024 en loopt tot 16 september 2024 12.00 uur.
Oude Bovendijk 212 is een voormalige agrarische bedrijfslocatie in het buitengebied van Rotterdam (tot circa 1990 in gebruik als boerderij), vlakbij Rotterdam The Hague Airport en het weidevogel natuurreservaat Polder Schieveen. De locatie biedt vele mogelijkheden voor herontwikkeling dichtbij de stad; werkelijk uniek te noemen voor Rotterdamse begrippen!
» Bekijk locatie bij Noordanus & Partners
» Bekijk locatie op Funda in Business
Voor de overheid is kavelruil een belangrijk instrument voor de herinrichting van het landelijk gebied. Voor agrariërs en particuliere grondeigenaren biedt kavelruil een mogelijkheid om de huiskavel te vergroten of de bedrijfsvoering anderszins te verbeteren.
Vrijwillige kavelruil
Voor vrijwillige kavelruil zijn tenminste drie partijen nodig, waarvan twee partijen ruilen. Maar in de praktijk gaat het vaak om meer partijen, waarbij ook verpachters, terreinbeherende organisaties als Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten of bijvoorbeeld ASR betrokken kunnen zijn. De uitdaging is om alle partijen die een doel willen realiseren aan elkaar te knopen en de legpuzzel als het ware compleet te maken. Gaandeweg het proces gaat vrijwillig over naar minder tot niet meer geheel vrijblijvend. Maar het is pas een afgeronde zaak wanneer de handtekeningen van alle deelnemers op papier staan en de voorbehouden zijn uitgewerkt.
Kavelruil als alternatief voor onteigening
Bij vrijwillige kavelruil ruilen eigenaren vrijwillig percelen grond met elkaar. Zo nodig kunnen ook agrarische erven met gebouwen in een kavelruil opgenomen worden. Elke grondeigenaar kan in principe deelnemen aan een kavelruil. Daarmee is kavelruil tevens een interessant alternatief voor onteigening. Via kavelruil verwerft de overheid of een andere belanghebbende partij grond of zelfs een geheel bedrijf om bijvoorbeeld duurzaamheidsdoelen te realiseren, terwijl de betrokken agrariërs de mogelijkheid krijgen om elders verder te ondernemen.
Een goede begeleiding
De belangrijkste voorwaarde voor een succesvolle kavelruil is enerzijds het bij elkaar brengen van de partijen, maar ook dat de belangen van alle partijen worden gerespecteerd en in de kavelruil ruim voldoende aan bod komen. Hierdoor worden conflicten en tegenstellingen overbrugt. Soms kunnen partijen aanspraak maken op subsidie door de overheid. Dat verschilt per provincie.
Rentmeesters als gebiedsregisseurs
Rentmeesters.nl in de provincie Noord-Holland en voormalig directeur van Stivas betrokken bij veelal gebiedsgerichte, complexe kavelruilprojecten.
Bij vrijwillige kavelruil ruilen landeigenaren vrijwillig grond en/of boerderijen met elkaar. Om de agrarische bedrijfsvoering te verbeteren of om andere redenen die hen ten goede komen. Of als alternatief voor onteigening. Het woord onteigening valt tegenwoordig steeds vaker, het hangt als een soort zwaard van Damocles boven de markt. Soms kan vrijwillige kavelruil een goed alternatief zijn. Kavelruil is maatwerk. Laat u adviseren door de rentmeester uit uw provincie.
Met ingang van 15 maart 2023 neemt Erwin van den Berg (51) de rol en taken van ambtelijk secretaris van het Samenwerkingsverband Nationale Parken (SNP), over van Adriaan Buitink. Van den Berg is werkzaam als zelfstandig rentmeester/ adviseur en heeft ruime bestuurlijke ervaring op het gebied van natuur, landschap en verduurzaming van de landbouwstructuur. Het bestuur bedankt Buitink voor zijn inzet en kijkt uit naar de samenwerking met de nieuwe secretaris Van den Berg aldus voorzitter a.i. Michiel Rijsberman van Samenwerkingsverband Nationale Parken.
Nieuw beleid voor de nationale parken is door het ministerie van LNV in voorbereiding en daarmee is 2023 een overgangsjaar. De positie en organisatie van Samenwerkingsverband Nationale Parken vanaf 2024, zal op het nieuwe Beleidsprogramma worden afgestemd. Het Samenwerkingsverband Nationale Parken (SNP) is sinds 2005 het overlegorgaan voor de Nationale Parken van Nederland en heeft een algemeen bestuur, bestaande uit de voorzitters van de Nationale Parken in Nederland. Uit het algemeen bestuur wordt het dagelijks bestuur gekozen. Het doel van de stichting is om van de Nationale Parken bijzondere en aantrekkelijke natuurgebieden maken. In de parken is ruimte voor natuurgerichte recreatie, onderzoek, voorlichting en educatie. Zo leren mensen hoe belangrijk natuur voor Nederland is.
Oud Stivas-directeur Erwin van den Berg blikte bij zijn afscheid op 7 april jl. terug op 15 jaar kavelruil met gebruikmaking van POP2 en POP3 subsidies.
Landschapsgronden is een door het Kabinet geïntroduceerde nieuwe grondvorm als een model ter versnelling van de verduurzaming in de landbouw. Op woensdag 18 mei jl. organiseerde FPG in Kasteel Duivenvoorde een informatiebijeenkomst om de door hen ontwikkelde visie op dit thema te presenteren.
Centraal staan het benutten van de kracht van agrarisch ondernemerschap en particulier eigendom, en het behoud van landbouwgrond voor agrarische ondernemers. De richting van de transitie die volgens FPG moet worden ingezet is die naar meer grondgebonden en natuurgerichte bedrijven.
Naar aanleiding van de informatiebijeenkomst heeft FPG een brochure uitgegeven “Landschapsgronden: bekijk het breed”. Klik hier om de brochure te downloaden.
In Utrecht-West start een vrijwillige kavelruil met grondeigenaren in (de omgeving van) Groot Mijdrecht Noord-Oost, Wilnis-Vinkeveen, de Oostelijke Vechtplassen en/of het Gagelgebied.
De provincie Utrecht brengt grond in eigendom van de provincie, gelegen in genoemde polders, in. Deze polders zijn onderdeel van het Natura 2000-gebied of het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Het kavelruilproces is van groot belang voor de realisatie van de natuurdoelen in Utrecht-West en voor het toekomstbestendig maken van agrarische bedrijven door bijvoorbeeld het vergroten van een huis- of veldkavel. U kunt hieraan meedoen door gronden in te brengen en/of aan te kopen.
U komt in aanmerking voor de kavelruil als u als agrariër, particulier, overheid of organisatie in het bezit bent van grond in de gebieden Groot Mijdrecht Noord-Oost, Groot Wilnis-Vinkeveen, de Oostelijke Vechtplassen en/of het Gagelgebied.
Zie ook op de website van Greenfield Development onze betrokkenheid. Rentmeester Erwin van den Berg is als kavelruilcoördinator de vooruit geschoven post in het veld en contactpersoon voor belangstellenden.
Het Unesco Waddengebied kent een scala aan bijzondere streekproducten. Zowel langs de kust,, in en aan zee en op de eilanden. Hier vind je bevlogen ondernemers die bezig zijn met waddenvoedsel en culinair toerisme met een minimale voetprint. Dat mag de rest van de wereld ook weten.
We willen onze footprint verkleinen, ons leven verduurzamen. Wat is er dan mooier dan een voedselbos te realiseren of een landgoed te ontwikkelen met biologisch verantwoorde initiatieven?
Sommige particulieren, ondernemers of stichtingen willen hun kapitaal op een duurzame manier investeren. Zij gaan met hun legaat of dividend niet naar de beurs maar willen een substantieel bedrag investeren in bijvoorbeeld natuurontwikkeling of maatschappelijk ondernemen. Zij kopen een stuk (natuur)grond, al dan niet met opstallen en gaan voortvarend van start.
Vastgelopen in de groene wereld ….
Als de plannen en begrotingen op papier staan en de idealen van de initiatiefnemer vaste vorm krijgen, komt het moment dat de geplande ontwikkelingen op de agenda van de plaatselijke of provinciale overheid belanden. En dan blijkt dat de ambitieuze plannen van dit mooie initiatief niet stroken met het bestemmingsplan. Wat met zoveel enthousiasme en goede bedoelingen begon, eindigt in een teleurstelling. Er mag bijvoorbeeld geen bos worden aangelegd omdat het landschap open moet blijven. Of een deel van de grond is aangewezen als weidevogelgebied. Of de provincie heeft bepaald dat het aantal landgoederen niet mag groeien. Of het gebied is onderdeel van het Unesco Werelderfgoed.
Op tijd deskundigheid inhuren
Een bestemmingsplan of aanwijzing mag geen verrassing zijn. Ze liggen altijd ter inzage. Schakel daarom alvorens tot koop over te gaan een deskundig adviseur in. Hij/zij kan zich een beeld vormen van het perceel of natuurgebied van uw keuze. Hij weet wat de mogelijkheden, maar ook wat de onmogelijkheden zijn. Ook kan de adviseur inschatten of het zin heeft met de overheid de discussie aan te gaan over een wijziging van het bestemmingsplan.
Kortom; heeft u plannen voor natuurrealisatie, houdt dan rekening met de planologische mogelijkheden. Neem contact op met een rentmeester in uw provincie en betrek de rentmeester vanaf het allereerste begin bij uw plannen.
Taxeren wordt vaak gezien als een basisvaardigheid van de taxateur, adviseur of makelaar. Toch bespeuren diverse opdrachtgevers kwalitatief grote verschillen in uitkomst en rapportage.
Bijvoorbeeld banken geven dit aan. De bankensector is een grote afnemer van taxaties en moet van de ECB de kwaliteit van de taxaties/taxateur bewaken.
Taxateurslijstjes
Deze verschillen in kwaliteit hebben ertoe geleid dat enkele banken (maar we hebben er niet zoveel) zijn gaan werken met zogenaamde “taxateurslijstjes[1]”: taxateurs die bij uitsluiting van alle anderen de taxaties voor de banken mogen verrichten. Een doorn in het oog van veel taxateurs. Ik zou graag schrijven: “terecht !”, maar dat ligt genuanceerder. Als lid van een toelatingscommissie die de kwaliteit van taxateurs mede beoordeelt aan de hand van ingezonden rapporten, merk ik dat er (inderdaad) een enorm verschil zit tussen het werk van de één en de ander. Het verschil tussen een 5,5 en 10 is kwalitatief gezien groot. Het “terecht” kan mijns inziens pas volgen na een te maken kwaliteitsslag van de taxateurs.
Protocollen en digitale standaardisering
Feit is dat de kwaliteit van het werk van de taxateur aanzienlijk toeneemt indien hij werkt volgens een protocol, dat haar/hem langs alle te benoemen en te overwegen aspecten van de taxatie voert, inclusief de vereisten van het NRVT. Daarbij zien afnemers zoals de banken graag standaardisering van de kern van een rapport. Herkenbaarheid maakt een vlottere beoordeling mogelijk. Taxateurs kunnen ook kernzaken aanwijzen die ze in hun rapporten willen terugzien – kernzaken die niet altijd overeenkomen met die van de banken. Dit laatste was de reden dat de brancheverenigingen voor taxateurs Agrarisch en Landelijk (NVM, NVR, Vastgoedpro en VBO) de handen ineen hebben geslagen om, tezamen met de banken en software-ontwikkelaars, een standaard in de markt te zetten die beantwoordt aan de verlangens van zowel taxateurs als banken en andere afnemers van taxatierapporten. Daarbij is het vanzelfsprekend dat de rapportage digitaal (XBRL/SBR) uitwisselbaar is. Men kan erop rekenen dat de kwaliteit van het taxatiewerk dan toeneemt. Een vast protocol immers leidt tot beheersing van het proces en stimuleert het ontwikkelen van tools en specifieke data-bases. SBR-Nexus werkt thans aan de eerste convergentieslag die moet leiden tot gemelde standaardisering.
Geen concurrentie
Cynici zeggen vaak dat het de banken om data gaat, zodat ze zelf de taxaties kunnen doen. Banken zullen ongetwijfeld analyses loslaten op data – ze moeten immers beoordelen of iemand kredietwaardig is (denk aan de bankencrisis). Maar als ze taxateurs brodeloos hadden willen maken, dan hadden zij dat met de hen ter beschikking staande middelen toch al lang kunnen regelen? Bovendien zien banken ook wel in dat niet alleen de slager zijn eigen vlees kan keuren. Of zie ik dat niet goed?
De taxerende rentmeesters van Rentmeesters.nl zijn specialisten in hun vak. Neem contact op en u vindt wat u zoekt of u wordt correct doorverwezen.
[1] De lijst zegt overigens niets over de kwaliteit van de taxateurs die er op staan ten opzichte van taxateurs die er niet op staan. De lijst kwalificeert (slechts) voor “niet onvoldoende”.
HULP NODIG BIJ UW VRAAGSTUK?
Neem contact met ons op voor een vrijblijvend adviesgesprek